Na vijf jaar crisis in de bouw verwachten de Nederlandse houtondernemingen in 2014 licht omzetherstel. Leden van de Koninklijke Vereniging Van Nederlandse Houtondernemingen (VVNH) voorzien een lichte groei van 0,4%. In 2013 werd nog een omzetdaling van 9,7% geïncasseerd. Verder spreekt uit de door USP Marketing Consultancy uitgevoerde conjunctuurmeting dat herstel zeer geleidelijk zal komen. Een enkeling verwacht herstel in 2015. Voor de jaren daaropvolgend is er iets meer optimisme, maar 28% verwacht herstel pas na 2017 en 25% verwacht dat de branche het niveau van voor de crisis nooit meer zal halen. De werkgelegenheid zal in 2014 verder dalen. Ook hier geldt dat de daling afvlakt. Werkgevers houden rekening met 4% verlies aan werkgelegenheid. In 2013 lag dat percentage op ruim negen.

VVNH-leden zijn relatief optimistisch over hun voortbestaan. Bedrijfsbeëindiging is voor 57% niet aan de orde. Nog eens 32% acht die kans kleiner dan 10% en 3% acht de kans kleiner dan 30%. Bij voortduring van de crisis in de bouw ziet 6% bedrijfsbeëindiging als een reële kans. Overigens is 70% van mening dat de markt gezonder zal worden als gevolg van het wegvallen van concurrenten.

De oorzaken voor de omzetdaling in 2013
Vier van de vijf leden noemen minder opdrachten als oorzaak. Verder zijn opdrachten gemiddeld beperkter van omvang (68%), staan prijzen onder druk (76%) en heeft 76% te maken met faillissementen bij klanten. De betaaltermijnen lopen nog steeds op, maar minder snel dan eerder. In 2012 noteerden VVNH-leden nog een gemiddelde betaaltermijn van 46,5 dagen. Dat is in 2013 opgelopen tot 52,5 en zal in 2014 naar verwachting verder stijgen naar 53,1 dagen.

De leden hebben de omzetdaling de afgelopen jaren voornamelijk opgevangen door een strakker debiteurenbeleid te voeren (78%), de loonkosten te beperken (70%), voorraden af te bouwen (35%), scherper in te kopen (41%), tarieven te verlagen (57%), de markt actiever te bewerken (41%) en nieuwe marktsegmenten te ontwikkelen (46%). Voor 2014 is actievere marktbewerking met 51% de meest genoemde maatregel om de gevolgen van de crisis te pareren, gevolgd door strakker debiteurenbeleid (46%) en scherper inkopen (43%). Waar het gaat om besparing op loonkosten, kiezen werkgevers vooral voor het niet vervangen van natuurlijk verloop (22%) en beëindigen van vaste contracten (11%). Een op de twaalf kiest voor (tijdelijke) aanpassing van regelingen voor vakantiedagen, atv en overwerk. Het inleveren van salaris met behoud van baan wordt door 8% van de respondenten genoemd. Zes op de tien houtondernemingen weten nog niet precies hoe zij loonkostenreductie verwachten in te vullen.

Op weg naar herstel
Uit het onderzoek blijkt dat VVNH-leden positieve effecten voor de gehele bouw verwachten van het faciliteren van het financieren van starters op de woningmarkt (47%), de Nationale Hypotheekinstelling (28%) en de mogelijkheden van bouw-, zorg- en pensioensparen (25%). Opmerkelijk is dat de respondenten geen verwachtingen hebben van de tijdelijke btw-verlaging op renovatie en onderhoud.

Bedrijfsvoering
Als gevolg van de veranderende omstandigheden verwacht 51% vergroting door overname of autonome groei. 38% verwacht dat de prijsconcurrentie in 2014 verder zal toenemen. Andere genoemde effecten zijn: verdere kostenreductie (27%), hogere arbeidsproductiviteit (14%) en productverbetering (16%).

Voorraadpositie
Over de hele linie is de voorraadpositie van de houtondernemingen in 2013 licht afgenomen. Die ontwikkeling zet zich voort in 2014. Van de bedrijven die aan het onderzoek hebben meegewerkt, verwacht 58% een gelijkblijvende voorraadpositie. Bijna een op de vier verwacht een toename van de voorraadpositie tegen 15% dat uitgaat van een afname.

Rechtstreekse leveringen
De afname van het aandeel rechtstreekse leveringen vlakt in 2014 af ten opzichte van 2013. De helft van de respondenten verwacht een gelijkblijvend aandeel. Tegenover degenen die een afname verwachten (6%), staat dat 30% een toename van het aandeel rechtstreekse leveringen verwacht.

Financiële belemmeringen
Twee derde van de VVNH-leden ondervindt geen financiële belemmeringen. 14% ondervindt wel problemen bij bancaire leningen en 11% heeft last van een toenemend debiteurenrisico.

Over de VVNH-Conjunctuurmeting
De conjunctuurmeting voorjaar 2014 is een onderzoek onder de leden van Koninklijke VVNH naar de ontwikkeling van de omzet in de houthandel en de effecten van conjuncturele ontwikkelingen daarop. Het onderzoek liep samen met hetzelfde onderzoek dat onder de leden van de Koninklijke Hibin werd uitgevoerd. De enquête werd per e-mail uitgevoerd door USP Marketing Consultancy. De respons bedroeg ruim 30%.